Gönderen Konu: Multivibrator Telsiz  (Okunma sayısı 12618 defa)

Çevrimdışı TB6BHK

Multivibrator Telsiz
« : 06 Kasım 2010, 00:13:30 »
By Hüsnü Köktürk   TB6CAA   husnu66tr@yahoo.com

Amatör telsiz devresi değil ama, en azından amatör çalışması ve amatörün sesi olarak değerlendirebiliriz, elbette sahifelerimizi her zaman amatörler okumuyor, sahifeler elektronik meraklısı olan herkese açık. Devremiz, çoğunlukla FM broadcast bandında yayın yapmak amacıyla düzenlenmiş 2 Watt gücünde minyatör portatif bir FM verici devresi ki, eğitim amacıyla planlanmış bir telsiz, internette benzer ve daha güçlü olduğu iddia edilen birçok modelini bulmak mümkün. 1983 yili amatörlük  hayatım öncesinde tanıdığım belkide ilk olarak Türkiyeye tarafımdan TRAC mecmuasında tanıtılan bir devre. Mazisi çok eski. Bu devreyi ta 1968-1970 lerden tanırım. O zamanları biz bu telsiz mikrofonu tek bir mikrofonla ses frekans modulator devresi olmaksızın kullanırdık. Civarda pek istasyon olmadığından bu devre bize hayli randımanlı gözükürdü. O zamanlarda Türkiyede transistör bulmak da pek zordu. Bu devreyi 2N2219 transistörüyle yapmış ve pil devresine seri bağlı bir manyetik mikrofonla modulasyon temin etmiştik. Gerçekten bu güçlü manyetik mikrofon bir ses amplifikatör devresi olmaksızın ses çıkarabiliyordu. Eğer bir rüya değil ise böyle bir telsiz mikrofonu askerlik yaptığm  komutan olduğum yıllarda  askerin eline verip kalabalığa türkü dinlettirdiğimi hatırlıyabiliyorum.İhtimal modulasyon tipi FM değil am AM  (amplitude modulation)idi. O zaman diğer komutan arkadaşlarım bu minyatür oyuncak verici için

- Komutan: senin bu oyuncak bizim şu (....lambalı portatatif) vericilerimizden daha iyi ses çıkarıyor derlerdi.

[UYARI-Herne kadar daha güçlülerini internet ortamında bulmak mümkün ise de vericimiz iki vat'a yakın çıkış gücüyle Profesyonel 88-108 MHz de izinsiz ve ruhsatsız kullanılamaz. Devremiz Eğitim amaçlı ,bir belgese, örnek bir devre olarak takdim edilmek amacıyla yayına konulmuştur.]

Kullanımı şüphesiz izni tabidir ve böyle iki vatlık bir devre için izin zahmeti de çekilmez, izin alacaklar elbette  güçlü profesyonel devreler için  izin almış olmaları lazım.

Gelelim devremize, İki transistörlü multivibrator güç devresi, güçlü osilatorları modüle etmek öyle pek kolay olmuyor. Osilasyon modulator katına tesir ederek yayın kalitesini düşürüyor. Telsizimiz uzun uğraşlar sonucu şemasını fotoğrafını gördüğünüz hale getirildi, Nerdeyse kusurszuz denecek hale geldi. Modulator katı  sesleri uzaktan algılıyabilsin düşüncesiyle geliştirildi. Bu nedenle sesleri uzaktan almak isteyenler mikrofon olarak 4 ohm be benzeri iri hoperlo kullanmalıdırlar. Hoperlo çapı büyüdükçe sesler uzaktan alınır, ve kulağın duyamıyacağı düşük ölçüde sesleri dinleyici radyodan duyabilirsiniz. Tabii böyle hassas bir dinlenim için radyo ve televizyon.. gibi cihazlar kapalı olmalı, hatta yanmakta olan elektirik ampülü dahi mutlaka söndürülmeli  ve varsa tüm elektirik fişleri yerinden çıkırılmalıdır.

Bazı yabancı amatörler bu tip devreleri şiddetle eleştiriyorlar, güç gözüküyor, ama havada yarım wat dışında bir güç yok diyenler olmuş. Bir diğeri ben bu vericiyi driver olarak kullanamadım, hayatta gördüğüm en rezil devre diyor.

Eğer kullanım izni serbes olsaydı, uzun süren şu amatörlük tecrübeme  istinaden bu vericiden daha basit ve yapımı kolay olan ve hatta daha iyi bir diğerini asla bulamazsınız, bunu monte ediniz derdim. Vericinin lambalı ve profesyonel versiyonlarını  internet ortamında gördüm. Benzer devreleri aşağıdaki site adresi içinde de bulabilirsiniz.linklerde görebilirsiniz.



Çevrimdışı TB6BHK

Ynt: Multivibrator Telsiz
« Yanıtla #1 : 06 Kasım 2010, 00:32:09 »
By  Hüsnü Köktürk    TB6CAA   husnu66tr@yahoo.com

          Multivibrator acil deprem göçük dinleme verici devresi 

    Multi-telsiz.htm uzantılı yazımızda multivibrator telsiz hakkında bir miktar bilgi verilmişti. Bu yeni verici onun biraz daha gelişmiş bir hali. Nedir bu gelişmişlik dersek Uzaktan ses alma kabiliyeti daha üstün durumda. 10 metre uzaklıktan dahi insan sesini yakalayabiliyor, Kulağın pek rahat duyamıyacağı duvarda asılı pilli duvar saatinin sesini alıcı radyodan gayet rahat duyabiliyorsunuz, İşitme cihazından daha hassas gözüküyor. Şahsen ben epey orijinal işitme cihazı sesi dinledim, onlar ancak var olan belli bir güçlükteki sesleri duyabiliyorlardı, bu cihaz neredeyse yok sesleri algılıyabiliyor. Hal böyle olunca telsizimize ne isim verelim? Böyle bir cihaz Akut tipi felaketzede yardım kuruluşlarına uzaktan göçük dinleme aracı olarak takdim edilebilir. İnsanın girmesi tehlikeli olan bölgeye yerleşebilecek bu cihaz, uzaktan canlı sesi algılamaya yardımcı olabilir. Bebek sesi dinleme aracı olarak işe yarar gibi gözükse de, tıbbi cihazlar, çoğu kere birilerinin koruması, gözetimi altında, bu nedenle doğrudan  bu cihazı bebek telsizi olarak kullanınız diyemeyiz. Zira birçok ülkede bebek telsizleri kristalli ve 40MHz  dar band kullanıyorlar, modulasyon tiplerini pek bilemiyorum.

Gelelim devremize, Uzaktan ses alabilme kabiliyetini sağlayan unsurlardan birisi  Q1  BC549C mikrofon transistörünün 1M ohmluk beys direncinin bağlanış  biçimi, bu hal diğer tüm telsiz devrelerine uygulanmaya aday olabilir. İkinci eleman pozitif kutba seri bağlı  rfc şok direnci ki bu 15-20 turluk, kullanılan frekansa direnç gösterebilecek ve biraz daha fazlasını yapabilecek bir bobin. Diğer şok bobini de bu işe yardımcı olabiliyor. Düşük güçlerde modulasyon yüzdesi fazlalaşabiliyor. Yakın mesafeden de konuşulsa önemli bir ses kalite bozulması gözükmüyor.

Anten: Antene seri bağlı 5-10 turluk bobin konulmuşsa teleskopik anten boyunu 50cm den fazla uzatmamakta yarar var. Fazlası uğultu  ve dırtlama yapabilir.

Power güç 250 ohm telli direnç kullanımından oluşmuş bir güç ayar potu kullanılıyor. Kullanılan frekansa (...88-108)MHz ve direnç miktarının durumuna bağlı olarak 50-100mW sınırından 5-6 Watt' a kadar geniş bir yelpaze mevcut. Başlangıçtaki düşük güçler, göçük dinleme işine yarar gibi gözüküyor. Diğer yüksek güçler belki profesyonel telsiz kullanımına uygun  olabilir.  6 volt iki vatt lık ampul güç sınırlaması yapar, bu lambanın ortadan kaldırılması veya daha güçlü bir lamba konulması vericiyi çalışmaz hale getirir. Zira 2N3866 transistörünün gücü sınırlıdır.

 UYARI ! Not! Devremiz eğitim  amaçlıdır, bilgi babında eğitimsel maksatla belgesel olarak buraya konulmuştur. Bütün dünyada tesiz trafiği kullanımı bir disiplin ve kontrol altında yapılmaktadır. Cihaz Amatör kullanıma uygun değildir.
http://site.mynet.com/husnu_kokturk/multi-telsiz2.htm

Çevrimdışı TB6BHK

Ynt: Multivibrator Telsiz
« Yanıtla #2 : 23 Mart 2011, 12:42:54 »