Konu: VLF Meraklıları için 6-25 Kc alıcı devresi

[TB6BHK]

Bu konuda bitlikte TA8A Bilal Ekmekci beyin  bir yazısı daha var, ama bu ve ihtimal yeni gelecek yazılar basit  sade yeni amayörlerehitabedecek tip olacak

Yz  Hüsnü  Köktürk    husnu66tr.yahoo.com 
VLF Sayfası

Türkiye elektronikçilerin ilgilendiği kategorilerden biri de VLF elektronik, ne için ilgilenirler bilmiyorum, ama ilgilenenler onlar hanesindeler. Biz de birer elektronikçi  olarak  bulabildiğim bir iki  cümlelik  dökümanla onlara katılalım istiyorum.

Deniyor ki  Yer yüzünde uzayda gezegenlerden bize gelen tabii doğal insan yapısı olmayan düşük frekanlı radyo frekans dalgaları var. Yüksek frekanslı olanları da işittim. Öncelikle gençlik yıllarında gördüğüm bir olayı nakledeyim. Bulunduğumuz yer ile köyler arasına  ceryansız  tel hat gererek telefon irtibatı sağlardık. İcabında tel uzunluğu 4..5Km ye kadar uzanabilirdi. Bazan şimşekli havalarda bu  tel hat, üzerinde bulundurduğu elektrikten dolayı tehlikeli olabiliyordu. Kıvılclcımlar masadan sandalyeden yere akabilirlerdi. Havanın açık olduğu çoğu günlerde bu hat üzerine takılı kulaklıktan, öyle hüzünlü nağmeler gelirdi ki tarif edemem. Bu nağmeler insan yapısı değildi. Ortalıkta ses frekans ampilifikatörü de olmadığından ses çok kaliteli idi ve doğaldı.

  http://members.home.nl/radiomorningstar/ELF.htm

Aşağıdaki devre 6..25 Kc arasında çalışabilen aktif anten kuvvetlendirici. Orta dalga bir radyodan alınan ferit rod üzerine 0.18 lik telden 700 tur sarmış. Böylü düşük frekanslar için varyabl  kondansatör üretilmemiş.  10 adet  BB112 varikap diyot parelel bağlanmış. Yazar bununla 200pF ile 5000pF arası ayar yapabiliyormuş.  Buna pek inanacağım gelmedi. 500p  ayar yapıyorum mu demek istedi acaba? 500pF bu işler için yetmez. Bizler de büyük ihtimal  BB112 yi bulamayız. 

  http://members.home.nl/radiomorningstar/ELF_bestanden/elf1.GIF

Bu üçüncü son şema alıcının bitmiş hali.  50 turluk tickler bobiniyle geri beslenim yapılıp alıcının duyarlığı artırılmış. Yazar buna "direct  conversion alıcı" demiş ama, geri beslenimli TRF alıcı. Yazar 22K pota giden kablo blendajlı cinsten olsun diyor. Anteni de çatıya koyun diyor. 

İlk yabancı sinyali 12 Kcde almış.Sinyal 19 Kc ye kadar yükselip 10sn içinde kaybolmuş.
http://members.home.nl/radiomorningstar/ELF_bestanden/elf2.GIF
Yazıdaki muhtemel güncellemeler şu adresten alınabilir.
http://www.geocities.ws/husnu66tr/VLF_SAYFA.htm

[TB6BHK]

http://www.stormwise.com:80/project1.htm
4 -transistörlü çok düşük frekanslı VLF alıcı yapımı
Yer, bir tuhaf elektromanyetik dalgalar üretir. İşte bu birkaç parçalık alıcı bu tür dalgaları alabilmek maksadıyla yapılmıştır. Alıcı 300 Hz ile 20kHz arasısı alabilmektedir.
http://www.stormwise.com/vlfreceiver1b.JPG      
Alıcı zelzele, yer sarsıntısı. ıslık, çınlama, gök gürültüsü....seslerini alabilir. Alıcıya volüm kontrol konmamış ama istenirse konabilir.
. Bu tip alıcılar radyo astronomide, solar flare alımında  kullanılırlar. Alıcıya tuner de takılabilir geniş bang radyo olarak da kullanılabilir. Daha fazla bilgi adresteki diteden alınabilir.
73 Hüsnü Köktürk      TB6BHK

[TB6BHK]

 VLF 60 kHz lik ferit rod anten yapımı
    By   Hüsnü Köktürk          TB6BHK        husnu66tr@yahoo.com
          VLF Ferit rod antenler
Ferit rod antenler lanettayin gerilmiş uzun tel antenlerden bazı konularda üstündür. Gerçi sinyal gücü tel antenlere nazaran daha düşük ise de gürültü seviyesi nin düşük olması bu kusuru bastırır. Ferit rodların kolayca istikamet yön değiştirebilme kabiliyetleri parazit alımlarını en aza indirebilir.
 
60kHz lik Rod anten yapımı
Fazla zahmet çekilmek istenmez se Normal bir uzun dalga bobinine parelel 5000pf lık sabit kondansatör bağlanır. Bu anteni alıcıdan uzakta bir yerde bulunduracak isek bobinin ortasına 5-10 turluk yeni bir bobin sarıp uçların birini koaksiyal kablonun blendajına, diğer ucu kablonun orta ucuna bağlamamız gerekecek. Tabii koaks kablonun diğer ucu  VLF alıcısına bağlanacak.
MSF anlamı nı kesin bilen yok galiba ama bu isim bir zamanlar İngilterede 17kW lık merkez Rugby clock vericisinin çağrı adı olmalı. Bu radyonun yayın alanı Kuzey ve batı Avrupa  ülkeleri oluyormuş. Bu verici 2007 yılında Anthorn'a taşınmış.
Yazar tam 60kHz frekansını tam alabilmek için 4700 pf kullanın, olmadı 400 pf  ilavedin şeklinde tavsiyeleri var. pf ilave ve eksiltme yerine niçin bobini sabitleyip ferit rod'u ileri geri hareket ettirin demiyor. İhtimal bu tür hareket koaks kablonun 50-75 ohm ayarını bozacak. Verici uzaklaşınca yazar alıcıyı güçlendirmek istemiş ve aşağıdaki preamplifikatör devresini dizmiş. Yazar alıcı gücünü artırmak için 14cm boyunda iki ferit rod'u uç uca ekleyip band ile sarmış. Sarım sayısını 500-600 yapıp  varyabl kondansatör kullanım imkanı sağlamış.
http://www.creative-science.org.uk/MSF3.html
http://www.creative-science.org.uk/MSF/mosfet_pre_amp.GIF
http://www.creative-science.org.uk/MSF/ferrite_MK1.jpg
 güncelleme adresi http://www.geocities.ws/husnu66tr/vlf-rod-anten.htm
73    Hüsnü Köktürk

[TB6BHK]

Dünyada amatör VLF yayın istasyonları var ama aşağıdaki listeler sadece amatörlere ait değil. Genel listeler. Yayınlar 11 kHz den başlıyor aralıksız 27kHz ye kadar devam ediyor. Sonra seyrek olarak 37kHz den tekrar başlıyor 81 kHz de son buluyor.
Bundan sonrası çok uzun dalga değil de normal uzun dalga sayılıyor.
http://sidstation.loudet.org/stations-list-en.xhtml
http://www.smeter.net/stations/vlf-stations.php
http://nova.stanford.edu/~vlf/IHY_Test/pmwiki/pmwiki.php?n=Transmitters.Transmitters
http://www.qsl.net/dl4yhf/vlf_rcvr.html
http://www.vlf.it/trond2/list.html

73    Hüsnü Köktürk