Konu: X BEAM Anten 40-15 m için TAM BOYUT

[TA2IB]

                     Arkadaşlar merhaba, ben TA2IB, Ömer Kavas-Arkadaşım TA2RG, Mustafa Çelik, herkese iyi günler dileriz.
   Bu sayfalarda, yapımını tamamladığımız 40 ve 15 metre bandlarında çalışan Tam Boyut (full size) X BEAM antenimiz hakkında bilgi aktarmaya çalışacağım.
   İlk olarak benim eski QTH te (yıkılıp şimdiki yapılmadan önce, Üsküdar) 1994 yılında yaptığım ve çok iyi çalıştığı, yarışmalardaki performansımı attırdığı ve yapımı da kolay olduğu için hiç unutmadığım X BEAM antenin, 40 m versiyonunu yapmaya karar verdim. Tabi karar vermek kolay fakat uygulama zor. Tam boyutta bir 40 m X BEAM anteninin iki boyutlu düzlemdeki ölçüleri 11.79 m X 11.79 m dir. Antenin diyagonal uzunluğu 16.68 m dir,yaklaşık 143 m2 alan demektir.
   Anten boyutları büyüdükçe anteni havada tutmak da zorlaşıyor. Anten elemanlarının hem hafif, hem sert, hem esnek hem de çaplarının uzunluklarına orantılı olması ve bir de bütün bunlara ilave olarak, fırtınaya, kar ve buz ağırlıklarına dayanması gerekmektedir. İşte size, çözülmesi gereken yığınla sorun. Bunlara ilave olarak olması gereken malzemeyi bulamaz ve alternatif çözümler ararsanız, iş daha da zorlaşıyor.
   Aşılması gereken bir nokta da anteni hazırlayıp, denemeleri yapmak, yani yer sorunu. Bu sorunu arkadaşım Mustafa Çelik, TA2RG, ile çözdük, evi, ev çevresi ve atölye gibi kullandığı garajı tam bu iş için uygundu, planları, çizimleri anlattım, kabul etti ve iki tane 40 m tam boyut X BEAM anten için işe koyulduk. Aluminyum borular, kelepçeler, ipler, kablo, polyester, camelyaf, ana direk (kule içine koyulacak, demir boru, 6m boy, 6 mm et kalınlığı, 65 mm çap), yardımcı vinç direği, vinç, makara, palanga, hidrolik boru kelepçelerive . . . diğerleri için tedariklere başladık.

[TA3MHA]

Ömer bey, esaslı bir projenin kokusunu alıyorum 😊
Devamını sabırsızlıkla bekliyor, çalışmalarınızda kolaylıklar diliyorum.

de TB3DHA op Ateş

[TA2IB]

 


Antenimiz ile ilgili kısa bilgiler; Dipol antene göre 5-6 dBd, isotropik antene göre 8-10 dBi kazancı var. Ön-arka kazancı ise 16-17 dB. Bu ölçümleri biz yapmadık, yapamadık, gerekli ölçüm cihazlarımız yok, ayrıca çalışma şartlarımız da uygun değil, bilgileri bu ölçümleri yapabilen kaynaklardan aldık. Diğer iki elemanlı, yönlü antenlerden en önemli farkı reflektörünün olmayışı, anten sürülen ve yönlendiren (driven, director) elemanlardan oluşuyor. Anten kolları uç kısımlardan birbirine doğru döndükleri için edüktans değerleri düşmekte, kapasitif olarak çalışmaya başlamaktalar, bundan dolayı antenin verimi artmakta, besleme noktası empedansı 50 Ohm olmaktadır. Bir şok balun kullanmakta fayda var. Yarışmada kullanırsanız, reflektörü olmadığı için, yarışma sırasında arkadan gelen çağrıları diğer antenlerden daha iyi alır ve arkaya da gönderme yapılabilir, böylece kolay bir 3 puan kazanılır. Eleman uzunlukları YAGİ antenden daha uzun olduğundan ve kapasitif çalıştığından dolayı verimi iki eleman YAGİ antenden daha yüksektir.
   Aşağıda, antenimizi kurduğumuz TA2RG un evi ve antenin çizim halindeki resmini göreceksiniz. X BEAM konusunda ilk deneyimlerimi (20 m bandında) ve yapım sonrası izlenimlerimi   www.qsl.net/ta2ib   adresinde 16-17 sene önce yayınlamıştım, ilgilenen arkadaşlar bu adresteki sayfalara da bakabilirler. 

Anten yapımına başlamadan önce TA2RG, Mustafa’nın evini, garajı, anten kulesinin durumunu gösteren fotoğraf. Anten kulesi 50x50 galvaniz profillerden yapılmış, binaya kimyasal ve çelik dübeller ile bağlanmış, boy 6 m. Bölge: Beykoz-Çavuşbaşı-İstanbul.


TAM BOY (FULL SIZE) İÇİN:   X-Beam de 4 kol uzunluğu da eşittir, fark kuyruk uzunluklarındadır.
     Herbir  Kol uzunluğu (m)= 59,44/f (MHz)      (herbir kol Yagi deki eşdeğerinden %82 daha kısa). Yagi deki sürülen elemanın toplam boyundan %27 daha uzun.
     Sürülen eleman kuyruğu (m)         = 32,45/f(MHz) Driven eleman kuyruk uzunluğu
     Yönlendiren eleman kuyruğu (m) = 28,20/f(MHz) Director eleman kuyruk uzunluğu 
   ANTEN YAPIMINA merkez plakasının imalatı ile başladık, ucuz, hafif, sağlam olması gerekli, çünkü biz amatörüz, harcamalarımız az ama faydası çok yüksek olmalı. Plaka metal olmamalı (kafiye güzel oldu).   
[/img]
   Epoksi karışımı hazırlandı, 50x50 cm ölçülerindeki kalıbımız içine cam eltafı ile dört kat, yaklaşık 1 cm kalınlığında iki adet plaka döküldü. Yaptığımız her parçadan ikişer tane yaptık, yarısı TA2RG ve yarısı da benim, TA2IB, için. Merkez plakalarımız kalıplardan çıktıktan sonra esneklik ve sağlamlık testlerinden başarıyla geçtiler.

[TA2IB]

   Sıra, plaka üzerine bağlanacak parçaların yerlerinin hassas bir şekilde işaretlenmesine ve deliklerin açılmasına, gerekli kesimlerin yapılmasına geldi. Plakanın altında ince demir köşebentler ile demir borunun kaynakları yapıldı ve plakada açılan deliklerden plaka-demir donatı bağlantıları yapıldı. Daha sonraki aşamada, ana direğe yandan U kelepçelerle daha kolay bağlantı yapabilmek amacıyla, ortadaki direk uzunlamasına ikiye bölündü, boyu kısaltıldı.Şimdi dinlenme ve çay zamanı.
[/img]
[/img][/img][/img]

Parçalar plakadaki yerlerine bağlanmaya başlandı. Şimdilik işler planlandığı gibi gidiyor, büyük bir sorun yok, biraz yavaş olsa da ilk denememiz olduğu için dikkatli davranıyoruz, her adım da bir şeyler öğreniyoruz amaç; bir sonra yapacaklarımızı daha iyi yapmak.
Anteni oluşturmaya devam edersek, büyük çaplı boruya küçük çaplıları geçirerek ve ek yerleri kelepçelerle sıkarak anten kollarını yapıyoruz, bu kolların uç kısımlarına kuyruk kablolarını vidalıyoruz. Bu kolları, ana direkteki ve antenden en az 2,5 m yukarıdaki halkalardan geçirerek yatay konuma getirebileceğimiz ipleri iki noktadan bağlıyoruz. Bağlantılar için kelepçeler kullanarak yuvarlak halkaları kollara tespit ediyoruz.Yan tarafta bulduğumuz eğimli arsada ilk denemeler için diktiğimiz geçici direğe merkez tablamızı ve sonra teker teker kol elemanlarını bağlıyoruz ve eleman taşıyıcı ipleri halkalardan geçirip konumlarını ayarlamaya çalışıyoruz. Anten kablosunun bağlantısını yapmadan önce şok balun yapmayı unutmayın, bağlantı noktasından uzaklığı 15-20 cm olsun. Bu arada yönlendiren elemanlar arasındaki bağlantıyı, kısa devreyi, yapacak olan bakır kabloyu bağlamayı unutmayın. Anlattıklarımı resimlerle görebilmeniz için bulabildiğim resimleri aşağıya yüklemeye çalışacağım.

[TA2IB]

Sonunda deneme-test tezgahımızı kurduk, SWR kontrollerimizi yaptık, biraz yüksek olmuş, yeni ayarları yaptıktan sonra SWR düştü. Sonra da bulabildiğimiz istasyonlardan raporlar aldık, bizim gücümüz 9 W, verilen rapor 59+30, hatırladığım kadarıyla Finlandiya idi. Bu deneme-test resimlerden de görüldüğü gibi yerden 1-1,5 metre yüksekte yapıldı. Tarih Mart.2015, tam bir sene önce. Sonrasında birçok nedenlerden dolayı devam edemedik, ameliyatlar, yaz sıcakları ve diğer nedenler.
[/img]

[TA2IB]

Nihayet 2016.Mart ayında antenimizi kulenin üstüne bağlamayı başardık, ince ayarları yaptık. Büyük heyecanla 15 ve 40 metre bantlarında dinlemelere başladık. İlk görüşmemizi TA1BM, İsmail Karadaş arkadaşımızla yaptık. Sonra anteni 90 ve 180 derece döndürerek ön ve arka kazançlarını ölçtük. 40 m bandında tuner kullanmıyoruz, ayarlar çok güzel oldu. 15 m bandında da ilk QSO muz FT4JA ile oldu, 4-5 çağrı sonunda raporlaştık. Sonuçlar sevindirici oldu, şimdi keyif zamanı.
[/img]

[TA2IB]

[/img][/img][/img][/img]

[TA2IB]

 İnce SWR ayarları ve kolların duruşu ayarlanmadan önce 40 ve 15 metre bandındaki tam boyutlu antenimizin görünümü. Aşağıdaki resim de ayarlar bittikten sonraki son görünüm var.

[TA2IB]

Anten direğinin üstünde kalan boş kısım, yakında çok güzel, 20 ve 10 metre bandlarında, mono-mono, iki antenile doldurulacak. Şimdi sıra rotor işini halletmeye geldi. Anten rotorunu da kendimiz yapacağız. Rotor malzemeleri ve mekaniği ile ilgili araştırmalarımız, proje ve çizimlerimiz tamamlandı, en kısa sürede antenlerimizi uzaktan döndürebileceğimize inanıyorum. Rotorumuzu, piyasadaki rotorlara göre hem ucuza hem de yüksek güçte yapabileceğiz.
TA2RG ve TA2IB iyi çalışmalar diler, 73.

[TA4CS]

Tebrik eder başarılarınızın devamını dilerim saygılarımla Aydın'dan 73.

[TA2IB]

Coşkun merhaba, iyi dileklerin için teşekkür ederiz, görüşmek üzere, 73.

[TA2IB]

Hasan bey, herkes bir şeyler yapmaya çalışıyor ama zaman  ve imkanlar işleri uzatıyor, hemen bitmiyor. Daha yapacağımız eklentiler var, onları da aktarmaya çalışacağız. Anlatım ve resimler düzensiz oldu, biraz karıştı, Bilal beyin yardımıyla düzelteceğiz galiba, 73.

[TA2AD]

Ömer bey tebrik ederim , güzel iş çıkarmışsınız .
Alçak frekanslarda yönlü çalışmak isteyenler için az alan kaplayan bir o kadarda performanslı bir proje örneği inşa etmişsiniz .

[TA2IB]

Şua bey merhaba, sizin de belirttiğiniz gibi X BEAM antenimiz çok güzel çalışıyor, alçak frekanslarda kazançlı bir anten bütün amatörler için çok gerekli. Takdirleriniz bizi sevindirdi, teşekkür ederiz, 73.