Zamanında outdoor tuner bulamayınca, biraz da öğrenmek açısından kendim yapmak istemiştim.
Bu konuda uygulama yapmak isteyenlere fikir vermesi veya paylaşımlarınızla, hatalarımı düzeltmek adına bu paylaşımı yapmak istedim.
Finalde, kullanabileceğim kalitede bir tuner olmayacak belki ama bir çok konuda benim için öğretici olacak.
Belki bir sonraki aşamada daha randımanlı bir devre yaparım.
Başlayalı uzun zaman oldu, ancak test aşamasına gelebildim.
Devrede L tipi devre kullandım, araştırdığım kaynaklardan, L tipi devre ile daha az kayıplı ve kolay empedans ayarlanabileceği fikrini çıkarttım.
Bu nedenle 8 adet bobin (0.06uh-10uh) ve 8 adet kondansatör (10pf-1200pf) kullandım.
Kondansatörler paralel olarak devreye bağlı ve bir röle ile bobin öncesi veya bobin sonrasına bağlanabiliyor.
Kafamda kurduğum çalışma mantığı şöyleydi:
RIG'den Tune tuşuna basılırsa, o andaki tx frekansını bul, önceden bu frekansta hafızaya alınmış LC değerleri varsa yükle, SWR'yi ölç, ince ayar yap.
Hafızada yüklü değil ise SWR'yi ölç, en düşük değere ulaşıncaya kadar LC değerlerini ayarla.
Tuner dışarıda olacak ama aynı anda içerideki kontrol/monitör kutusuna da RS485 üzerinden bağlı. Buradan çalışma/ölçüm durumunu izleyebileceğim veya manual tune yapabileceğim.
Frekans ölçmekle uğraşmayıp, cihazın seri portundan band/frekans bilgisini alabilirim, böylece band değiştirdiğimde hafızadaki değerler otomatik olarak yüklenebilir.
Daha işin bu kısmına gelmeden, Ters V anten ve 1:1 BALUN ile bir kaç deneme yaptım. Bu anteni, boyu şu an ayarsız olduğundan, dahili tuner ile 20-10m arasında kullanabiliyorum.
Aşağıda 2 adet video paylaşıyorum, biri 80m bandında, diğeri de 20m bandında yaptığım ölçüm ve ayarlamalar.
20m test videosu:
https://www.youtube.com/watch?v=-oGBjkJkasE80m test videosu:
https://www.youtube.com/watch?v=I3r_FseRpME80m'de band genişliği çok dar olsa da düşük SWR yakalayabildim. 20m'de aynı randımanı alamadım, 10m biraz daha kötüydü.
Devre dizaynından kaynaklanan bazı sorunlar var;
Rölelerin tamamı açıkken, giriş noktası ile çıkış noktası kısa devre. (8 röle kontağından dolaşarak)
Bu hat bobin gibi davranıyor ve ölçtüğümde yaklaşık 2uh değer okuyorum.
aynı şekilde, kondansatör grubunu bobin girişi ve çıkışına bağlayan rölenin konumu da, kondansatörler devrede olmadığı halde çıkış grafiğini az da olsa değiştiriyor.
Buradan çıkardığım sonuç röle seçimi (kontak empedansı veya kapasitesi) önemli.
RF giriş ve çıkış arasındaki mesafe mümkün olduğunca kısa olmalı.
Bu soruna rağmen, bobin ve kondansatörler devreye girdikçe SWR düşüyor ve 80/40m de 1.2 veya altında SWR değeri yakalayabiliyorum.
Cevap bulmam gereken sorular şöyle:
* Daha önce manuel tuner kullanmadım, tune sırasında ayarlamaya nereden başlanır bilemiyorum.
* Band genişliği nasıl arttırılır?
* Devrenin araya girmesi ile oluşan güç kayıpları nasıl azaltılır?
Aşağıdaki resimde band genişliği için Q değeri hesaplanmış ve
BW = f/Q formülünden band genişliği bulunmuş.
Q ne kadar düşük ise o kadar iyi. Anten empedansı 50ohm'a ne kadar yakınsa band genişliği de o kadar fazla olur.
Anlamadığım bir konu daha var, inverted Vee empendansı 50ohm veya delta loop empedansı 200ohm vs. diyoruz.
Bunu hangi frekans için söylüyoruz? 
anten empedansı frekansa göre değişiyorsa, 3.5MHz'de hesapladığım Q değeri ile 28MHz'deki Q değeri aynı olmayacak dolayısıyla band genişlikleri de farklı olacak. diğer bir deyişle antenin SWR'si, tunersiz ne kadar iyi ayarlanırsa, band genişliği de o kadar fazla olacak.
Kafama takılan soruları sormaya devam edeceğim :)
adresine e-posta gönderebilirsiniz.